Vào ngày 23 tháng 12 năm 2024, các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản Honda Motor Co. và Nissan Motor Co. đã cùng thông báo rằng họ đã ký một biên bản ghi nhớ về việc sáp nhập và sẽ chính thức bắt đầu đàm phán sáp nhập. Hai công ty dự định sáp nhập bằng cách cùng thành lập một công ty mẹ, với cả hai trở thành công ty con của công ty mẹ này. Được biết, hai nhà sản xuất ô tô dự kiến đưa ra quyết định cuối cùng vào cuối tháng 1 năm 2025, trong khi đối tác chiến lược của Nissan là Mitsubishi Motors cũng đang xem xét tham gia kế hoạch sáp nhập, với quyết định dự kiến được đưa ra cùng thời điểm vào năm 2025. Nếu hai công ty sáp nhập, họ có thể vượt qua Hyundai-Kia và Stellantis Group để trở thành tập đoàn ô tô lớn thứ ba thế giới, chỉ đứng sau Toyota và Volkswagen.
Trước bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt trong ngành công nghiệp ô tô, Honda và Nissan từ lâu đã tìm kiếm sự hợp tác. Vào ngày 15 tháng 3 năm 2024, Honda và Nissan thông báo đã ký một biên bản ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực xe điện (EV). Vào ngày 1 tháng 8 năm 2024, Honda, Nissan và Mitsubishi đã ký một biên bản ghi nhớ hợp tác chiến lược, thông báo thảo luận về một khung hợp tác trong lĩnh vực xe thông minh và điện hóa. Vào tháng 10 năm 2024, Toyota, Honda và Nissan đã đạt được thỏa thuận tăng cường hợp tác trong phát triển phần mềm ô tô, cùng thúc đẩy việc thống nhất các tiêu chuẩn API. Đến ngày 23 tháng 12 năm 2024, Honda và Nissan chính thức thông báo bắt đầu đàm phán sáp nhập.
Lý do quan trọng đằng sau loạt động thái của Honda và Nissan là sự sụt giảm mạnh trong hiệu suất kinh doanh của họ. Dữ liệu cho thấy từ tháng 1 đến tháng 11 năm 2024, tổng doanh số bán lẻ của Honda tại Trung Quốc đạt 740,339 xe, giảm 30,7% so với cùng kỳ năm trước; tổng doanh số của Nissan tại Trung Quốc, bao gồm xe du lịch và xe thương mại nhẹ, đạt 621,713 xe, giảm 10,53% so với cùng kỳ năm trước. Từ tháng 4 đến tháng 9 năm 2024, lợi nhuận hoạt động của Nissan là 32,91 tỷ yên, giảm 90,2% so với cùng kỳ năm trước, với lợi nhuận ròng giảm 93,5%. Lợi nhuận hoạt động của Honda trong quý tài chính thứ hai năm 2024 là 257,9 tỷ yên, giảm 15% so với cùng kỳ năm trước. Sự hợp tác có thể giúp giảm chi phí, tạo ra sự cộng hưởng và giảm áp lực từ cạnh tranh thị trường khốc liệt.
Tuy nhiên, có nhiều nghi ngờ về việc liệu việc sáp nhập có mang lại sự cộng hưởng tích cực hay không. Cựu CEO của Nissan, Carlos Ghosn, đã chỉ trích gay gắt việc sáp nhập giữa Honda và Nissan, cho rằng, "Đây là một động thái tuyệt vọng, không phải là một thỏa thuận thực tế, vì rất khó để tìm thấy sự cộng hưởng giữa hai công ty. Họ có rất ít sự bổ sung cho nhau, hoạt động trong cùng thị trường, cung cấp các sản phẩm gần như giống hệt nhau và có thương hiệu rất tương đồng." Không giống như các phương tiện chạy bằng nhiên liệu truyền thống, sự phát triển của xe năng lượng mới (NEV) đang vượt xa các phương tiện truyền thống, và chỉ mở rộng quy mô và tích hợp nguồn lực có thể không đủ để đạt được vị trí dẫn đầu. Stellantis Group, được thành lập từ sự sáp nhập của PSA Group và FCA Group vào năm 2021, là một ví dụ. Trong nửa đầu năm 2024, doanh thu ròng của Stellantis Group là 85,017 tỷ euro, giảm 14% so với cùng kỳ năm trước, với lợi nhuận ròng giảm một nửa.
Đối với Honda và Nissan, việc sáp nhập này đầy rủi ro và cơ hội. Liệu họ có thể tìm ra con đường phát triển phù hợp trong bối cảnh cạnh tranh thị trường gay gắt hay không sẽ trở thành trọng tâm chính cho tương lai của ngành công nghiệp ô tô toàn cầu.
